علائم و درمان فشار خون بالا در بارداری

فشار خون بالا در دوران بارداری می‌تواند برای مادر و کودک خطرناک باشد. در این مقاله ما به مطالبی می‌پردازیم که باید بدانید تا بتوانید از خود و کودکتان مراقبت کنید.
اگر مادر فشار خون بالا در دوران بارداری داشته باشد نیاز دارد که به‌دقت تحت‌نظر قرار بگیرد. تشخیص یپرتانسیون حاملگی در زنانی مطرح می‌شود که برای اولین‌بار بعد از اواسط حاملگی فشار خون آنان به 140 روی 90 یا بالاتر رسیده، اما در آنان پروتئینوری شناسایی نشده است. حدود نیمی از این زنان متعاقباً دچار سندرم پره اکلامپسی می‌شوند .

انواع اختلالات هایپرتانسیون در بارداری

• هاپیرتانسیون مزمن
• هایپرتانسیون بارداری
• پره اکلامپسی
• اکلامپسی

هاپیرتانسیون مزمن: فشار خون قبل از بارداری یا قبل از هفته 20 بارداری و یا ادامه پس فشار خون 12 هفته پس از زایمان
 به دلیل اینکه فشار خون بالا معمولاً علائمی خاصی ندارد، ممکن است تشخیص دقیق و زمان شروع آن کمی دشوار شود.
هایپرتانسیون بارداری: افزایش فشار خون 140 بر روی 90 یا بیشتر، برای اولین‌بار پس از هفته 20 بارداری و در غیاب پروتئینوری
 در برخی موارد، فشار خون بارداری در نهایت می‌تواند منجر به پره اکلامپسی شود.
پره اکلامپسی: هایپرتانسیون (سیستول برابر یا بیشتر از 140 و دیاستول برابر بیشتر از 90 میلیمتر جیوه) همراه با پروتئینوری (دفع 300 میلی‌گرم یا بیشتر پروتئین در 24 ساعت) پس از هفته 20 بارداری
پره اکلامپسی با علائم آسیب به سایر سیستم‌های اندام از جمله کلیه‌ها، کبد، خون یا مغز همراه است.
پره اکلامپسی اگر درمان نشود می‌تواند باعث عوارض جدی ،حتی مرگ‌آور، برای مادر و کودک شود. این عوارض ممکن است شامل اکلامپسی هم باشد که در آن تشنج وجود دارد.
پیش‌ازاین، پره اکلامپسی تنها زمانی تشخیص داده می‌شد که هم فشار خون بالا و هم پروتئین در ادرار وجود داشت. متخصصان اکنون می‌دانند که ممکن است بدون داشتن پروتئین در ادرار، پره اکلامپسی داشته باشید.

پره اکلامپسی به همراه تشنج

 ✔ اتیوپاتوژنز

• اختلالات هایپرتانسیو حاملگی در زنان دارای ویژگی‌های زیر با شیوع بیشتری رخ می‌دهد:
• زنانی که برای اولین‌بار با پرزهای کوریونی مواجه می‌شوند (زنان جوان ونولی پار)
• زنانی که با تعداد بسیار زیاد پرزهای کوریونی مواجه می‌شوند (حاملگی‌های دو یا چندقلویی یا حاملگی مولار)
• زنانی که از قبل دچار بیماری‌های مانند دیابت، چاقی، بیماری‌های کلیوی، بیماری‌های قلبی عروقی و یا اختلالات ایمونولوژیک هستند.
• زنانی که از نظر ژنتیکی در معرض ابتلا به هایپرتانسیون در دوران حاملگی قرار دارند.

چرا فشار خون بالا در دوران بارداری می‌تواند خطرناک باشد؟
 فشار خون بالا در دوران بارداری خطرات فشار خون بالا در دوران بارداری شرح زیر است:

جریان خون کمتر به جفت. اگر جفت خون کافی دریافت نکند، ممکن است جنین اکسیژن کمتر و مواد مغذی کمتری دریافت کند که این مسئله می‌تواند به رشد جنین را کد کند، و موجب وزن کم نوزاد هنگام تولد یا زایمان زودرس را ایجاد کند. نوزادانی که زود به دنیا می‌آیند می‌توانند مشکلات تنفسی، افزایش خطر عفونت و سایر عوارض داشته باشند.

• جداشدگی جفت: در این وضعیت جفت قبل از به‌دنیاآمدن از دیواره داخلی رحم جدا خواهد شد. پره اکلامپسی و فشار خون بالا این خطر یعنی جداشدگی جفت را بالا می‌برد. جداشدگی شدید می‌تواند باعث خونریزی شدید شود که می‌تواند زندگی شما و کودکتان را تهدید کند.
• محدودیت رشد داخل رحمی: فشار خون بالا ممکن است منجر به آهسته شدن یا کاهش رشد نوزاد شود.
• آسیب به سایر اندام‌ها: فشار خون بالا کنترل نشده می‌تواند منجر به آسیب به مغز، چشم‌ها، قلب، ریه‌ها، کلیه‌ها، کبد و سایر اندام‌های اصلی شود. در مواردی که شدید باشد، می‌تواند کشنده باشد.
• زایمان زودرس: گاهی اوقات برای جلوگیری از عوارض خطرناک فشار خون بالا در دوران بارداری، زایمان زودرس لازم است.
• بیماری‌های قلبی عروقی آینده: مبتلا شدن به پره اکلامپسی ممکن است خطر بیماری قلبی و عروقی را در آینده برای مادر و کودک بالا ببرد. اگر بیش از یک‌بار به پره اکلامپسی مبتلا شده باشید، خطر بیماری قلبی عروقی در آینده بیشتر است. همچنین اگر به دلیل داشتن فشار خون بالا در دوران بارداری، زایمان زودرس داشته باشید، بیشتر است.

چگونه بفهمیم که در دوران بارداری دچار فشار خون بالا شده‌ایم؟
 گرفتن فشار خون در دوران بارداری و بررسی آن بخش مهمی از مراقبت‌های زایمان می‌باشد. اگر فشار خون مزمن دارید، به پزشک خود اطلاع دهید که این دسته‌بندی‌ها را برای اندازه‌گیری فشار خون در نظر بگیرد:

• افزایش فشار خون: فشار خون بالا یک فشار خون بین 120 تا 129 میلی‌متر (میلی‌متر جیوه) و فشار زیر 80 میلی متراست. فشار خون بالا باگذشت بهبود نمی‌یابد؛ بلکه بیشتر می‌شود و باید برای آن اقداماتی جدی صورت گیرد.
• مرحله اول فشار خون بالا: فشار خون مرحله 1 فشار بین 130 تا 139 میلی‌متر یا فشار بین 80 تا 89 میلی‌متر می‌باشد.
• مرحله دوم فشار خون بالا: در این مرحله طبیعتاً شدیدتر است. فشار 140 میلی‌متر یا بالاتر یا فشار 90 میلی‌متر یا بالاتر می‌باشد.
   پس از هفته 20 بارداری، فشار خون بالاتر از 140/90 میلی‌متر جیوه بدون هیچ آسیبی به اندام‌های دیگر، فشار خون بارداری در نظر گرفته می‌شود. فشار خون باید در دو یا چند بار بافاصله چهار ساعت گرفته شود و ثبت در پرونده ثبت گردد.

چگونه می‌توانم بفهمیم که آیا به پره اکلامپسی مبتلا شده‌ایم؟
 به‌علاوه فشار خون بالا، علائم و نشانه‌های دیگر پره اکلامپسی شامل موارد زیر است:

• پروتئین بالا در ادرار یا سایر علائم مشکلات مربوط به کلیه
• سردردهای شدید
• تغییرات در بینایی، از جمله ازدست‌دادن موقت بینایی، تاری دید یا حساسیت به نور
• درد بالای معده، معمولاً در زیر دنده‌ها در سمت راست
• تهوع یا استفراغ
• کاهش سطح پلاکت‌ها در خون
• اختلال در عملکرد کبد
• تنگی نفس، ناشی از ایجاد مایع در ریه

اضافه‌وزن ناگهانی و یا تورم ناگهانی، به‌ خصوص در صورت و دست‌ها، اغلب با پره اکلامپسی دیده می‌شود. تورمی که با پره اکلامپسی ایجاد شده باشد شدیدتر از تورم معمولی می‌باشد که در دوران بارداری طبیعی ایجاد می‌گردد.

روش‌های جلوگیری از پره اکلامپسی

• رژیم‌های کم‌نمک. مکمل‌های کلسیم. مکمل‌های روغن ماهی
• افزایش فعالیت‌های فیزیکی .ورزش‌های کششی
• مصرف داروهای کاهنده فشار خون
• مصرف آنتی‌اکسیدان‌ها مانند ویتامین C...
• مصرف داروهای ضدانعقاد مانند آسپرین و هپارین...

برای کاهش خطر عوارض چه کنم؟

شما وقتی از خود کنید و در بررسی علائم دقیق باشید یک کار بسیار خوب برای مراقبت از نوزادتان رفته‌اید. مثلاً:

1. به تعهدات قبل از زایمان خود را پایبند باشید. در طول بارداری با نظمی دقیق به پزشک مراجعه نمایید.
2. داروهای فشار خون و آسپرین با دوز پایین را روزانه بادقت و طبق دستورالعمل آنها میل نمائید. پزشک شما مطمئن‌ترین دارو را در مناسب‌ترین دوز برای شما نسخه می‌کند.
3. فعال بمان. توصیه‌های پزشک خود را برای فعالیت‌های منظم بدنی دنبال اجرا نمائید.
4. رژیم غذایی سالم داشته باشید. در صورت نیاز به کمک در برنامه‌ریزی وعده‌های غذایی، از متخصص تغذیه بخواهید که با یک متخصص تغذیه صحبت کنید.
5. بدانید که چه چیزی خارج از محدوده است. از مصرف دخانیات، الکل و مواد مخدر شدیداً بپرهیزید. قبل از مصرف داروهای بدون نسخه با پزشک خود مشورت نمائید.

محققان همچنان در حال مطالعه برای یافتن راه‌های پیشگیری از پره اکلامپسی ادامه هستند. با شرکت در دوره کارگاه آموزش دوران بارداری و زایمان متوجه می شوید که آسپرین با دوز پایین، خطر مبتلا شدن به پره اکلامپسی را در کسانی که در معرض این خطر می‌باشند را می‌کاهد. کالج آمریکایی متخصصین زنان و زایمان توصیه می‌کند که از اواخر سه‌ماهه اول، روزانه یک آسپرین با دوز پایین (81 میلی‌گرم) مصرف کنند.

کار و زایمان چطور در القای زایمان تاثیر دارد؟

پزشک شما ممکن است برای جلوگیری از عوارض، القای زایمان را قبل از موعد مقرر توصیه کند. زمان‌بندی برای این می‌باشد که فشار خون شما خوب کنترل شود و اینکه آیا در مرحله نهایی آسیب اندامی دارید یا ندارید. همچنین بستگی به این موضوع دارد که آیا نوزاد شما دارای عوارضی مانند رشد آهسته است یا نیست.
 اگر پره اکلامپسی دارید و وضعیت در حال بدتر شدن است، ممکن است در حین زایمان برای جلوگیری از تشنج دارویی به شما داده شود.

آیا می‌توانم به نوزادم شیر دهم؟

شیردهی برای اکثر افرادی که فشار خون بالا دارند، حتی کسانی که دارو مصرف می‌کنند، توصیه می‌شود. قبل از تولد نوزاد، داروهای خود را با پزشک خود در میان بگذارید.